Akıllı aydınlatma, enerji verimliliği ve kullanıcı dostu kolaylıklar için geliştirilmiş yeni nesil aydınlatmadır. Işıkların ses ya da cep telefonundaki bir uygulamadan kontrol edilmeleri eskiden sadece bilim kurgu filmlerinde görebileceğimiz sahnelerdi. Kullandığımız her cihaz gün geçtikçe daha akıllı hale gelmekte ve aydınlatmalarımız da artık akıllı hale geliyorlar.
Aydınlatma uygulamaları dünyadaki enerji kullanımının %19’unu temsil etmektedir.
Türkiye de ise tüketilen elektriğin yaklaşık yüzde 25,9’u aydınlatma kaynaklıdır.
Akıllı aydınlatma sistemleri, evlerde ve ofislerde kullanıcıların aydınlatma cihazlarını uzaktan kontrol etmelerini ya da programlayabilmelerini sağlayarak gereksiz ışık ve enerji kullanımını en aza indirir. Bu şekilde hem konfor hem de enerji tasarrufu sağlanır.
Akıllı aydınlatmalar yeni icat edilmiş bir teknoloji ya da fikir değildir. Akıllı aydınlatmalar ile enerji tasarrufu yapılan temel uygulamalar aslında uzun zamandır hayatımızda yer alıyorlar. Ancak bugün teknolojinin bize verdiği imkanlar sayesinde çok daha iyi uygulamaları geliştirmeye devam ediyoruz.
Örneğin belirli bir süre çalışan ve sonra sönen merdiven boşluğu lambalarını hatırlayın. Boş yere tüm gece çalışmasın diye anahtar ile enerji verildiğinde bir süre yanıyor ve sonra kapanıyordu. Bu şekilde enerji tasarrufu sağlanıyordu. Sensorlardaki gelişmeler sonucu harekete duyarlı lambalar geliştirildi. Böylece tüm katların aynı anda yandığı bir sistem yerine hangi katta insan varsa ve hareket ediyorsa o katlar yanıyor ve belirli bir süre sonrada ışıklar kapanıyordu. İnsanların olmadığı katlardaki lambaların ışık vermesine gerek yoktu. Bu şekilde enerji tasarrufu artırıldı. Bakım ve yenileme maliyetlerinde büyük iyileşmeler sağlandı.
Gün ışığına bağlı olarak çalışan cadde ve yol aydınlatmalarında ampullerin gündüz ışık vermesi engellenerek yine enerji tasarrufları sağlandı. Zaman saatlerine bağlı olarak çalışan aydınlatmalar da eski nesil akıllı aydınlatma örneklerindendir.
Sensörler (Algılayıcılar) :
Sensör teknolojisindeki gelişmeler sayesinde mikro denetleyiciler kullanarak ürünlerimizi çok daha etkin ve akıllı hale getirebiliyoruz. Aydınlatmada kullanılan sensör gelişmelerini kısaca özetleyecek olursak
+ Varlık sensörleri:
Odadaki son kişi çıktıktan sonra kimse kalmayınca otomatik kararan aydınlatmalar
+ Parlaklık sensörleri:
Işık yoğunluğunun ortam parlaklığına ayarlanmasını sağlar. Bu, enerji tasarrufu sağlarken doğal bir aydınlatma havası da yaratır.
Büyük ofislerde pencereye yakın masalar gün ışığından daha fazla faydalanırken pencereden uzak masalar ise daha az güneş ışığı alırlar. Bölümler arasında farklı ışık seviyeleri oluşur. Parlaklık sensörleri ile armatürleri farklı dim seviyelerinde çalıştırarak ortamın aynı ışık seviyesinde olması sağlanabilir.
+ Hareket Sensörleri:
Uzun koridorlarda yürürken gittiğiniz yönde ışıkları yavaşça açan ve arkanızdan ışıkları yavaşça kapatmaya yarayan akıllı aydınlatma örnekleridir.
+ Gün ışığı uyumu:
Dinamik Gün Işığı Kontrollü Armatürler yaşamak ve çalışmak için daha hoş bir atmosfer yaratır. İnsan biyoritmiyle eşleşerek gün boyunca renk sıcaklıkların değiştirebilirler. Sabahları doğal gün ışığına, öğleden sonraları sıcak ve akşama doğru daha sıcak olacak şekilde değiştirebilirler. Böylece gün ışığının doğal algısına karşılık gelen hoş bir atmosfer oluştururlar.
Teknoloji geliştikçe aydınlatma armatürlerinde akıllanma devam ediyor.
Artık lambalara uzaktan erişebiliyoruz. Dijital olarak adres atayabildiğimiz aydınlatma ürünlerini merkezi bir sistemden açıp kapayabiliyor, dim edebiliyor, belirli sensorlara bağlı olarak tepki verebilmelerini sağlayabiliyor ve aydınlatma armatürünün durumunu uzaktan sorgulayabiliyoruz.
Bunun için geliştirilmiş çok sayıda aydınlatma otomasyon sistemleri mevcut.
Ancak bu yazıda aydınlatma armatürlerinin merkezi bir sisteme bağlanma zorunluluğu olmadan kendi başına nasıl akıllı hale gelebileceklerini incelemek istiyorum.
Bir aydınlatma armatürünün akıllı sayılabilmesi için aşağıdaki kriterlerin yarısını sağlamalıdır.
- Kolayca kumanda edilebilmeli
- Programlanabilmeli
- Birden fazla aydınlatma tarzı olmalı
- Enerji tasarrufu sağlamalı
- Kullanıcı dostu olmalı
- Konfor sağlamalı
- Güvenlik sağlamalı
Akıllı aydınlatmalar neler yaparlar?
- Akıllı aydınlatmalara uzaktan erişebilmeliyiz. Ancak akıllı aydınlatmalar sadece uzaktan erişilebilen ve açılıp kapatılabilen aydınlatmalar değildir. Birkaç sene öncesine kadar uzaktan erişim kullanıcılar için çok yenilikçi bir özellikti ama artık internet üzerinden erişemediğimiz cihaz neredeyse kalmadı. Aydınlatma armatürlerine elbette uzaktan erişebilmeli ancak hangi durumlarda nasıl davranması gerektiğini programlayabilmeliyiz.
- Aydınlatma armatürünün görevlerini tam olarak yerine getirebilmesi için her an yeni komutlar almaya ihtiyacı olmamalıdır. Komutlar bir defa alındığında yeni bir komut gelinceye kadar görevleri yapmaya devam etmeliler. Enerji kesilmesi gibi durumlarda alınan komutları unutmamalıdırlar. Tanımlanan görevler bir eprom ya da flash hafızaya kaydedilerek elektrik kesintilerinden kaynaklı data kayıplarının önüne geçebilmelidir.
- Evde kullandığım avizemin evimde misafir varken misafir ağırlama modunda çalışmasını isterim ancak bir film izlediğimde farklı bir modda çalışmasını talep ederim. Kitap okumak ya da yemek gibi farklı durumlar için avizemin farklı davranmasını istiyorsam akıllı bir aydınlatmaya ihtiyacım var demektir. Akıllı aydınlatmalar farklı talepler için ışığın seviyesini, renk sıcaklığını ya da ışık rengini değiştirebilmelidir. Tanımlanan durumlar için ayarlanacak olan değişkenler akıllı aydınlatmaya kolay bir şekilde yüklenebilmelidir.
- Akıllı aydınlatmalar ayrıca zamana bağlı olarak davranışlarını değiştirebilmelidir. Akşam olduğunda ışıklarını yakan ve gece olduğunda ışık seviyesini %20 değerine düşüren ve gece yarısından sonra kapanan aydınlatmalar gibi. Bu zaman ayarlamaları sadece günlük değil haftalık olarak da programlanabilmelidir. Sabahları uyanmamı kolaylaştıran ve zamanı gelince kendiliğinden yanan avizemin Pazar sabahları aynı şekilde davranmasını istemem. Haftanın günlerine göre akıllı aydınlatmamın on/off zamanlarını programlayabilmeliyiz.
- Akıllı aydınlatmalar sadece programlama ile değil herhangi bir tetikleyici ile de davranışlarını değiştirebilmelidir. Bahsedilen tetikleyiciler akıllı aydınlatmaya bağlanan sensorlar (varlık,hareket, ışık, nem, v.b.) ya da bir IFTTT (if This Than That) bağlantısı olabilir. Örneğin bir IFTTT bağlantısı ile eve yaklaştığımda akıllı aydınlatmaların bunu anlamasını ve ben eve gelmeden giriş lambalarımın yanmasını sağlayabilirim.
Daha fazla bilgi için bakınız : www.ifttt.com
- Akıllı aydınlatmaların yalnızca cep telefonları, tablet ya da bilgisayarlardan kumanda edilmezler. Sesle kumanda edilebilen ev otomasyon sistemleri ile entegre olabilirse büyük kullanım kolaylığı ve konfor getirir. Konuşarak lambalarınızı yakıp söndürebildiğiniz sistemler ev kullanıcıları için hem büyük kolaylık hem de eğlence sunar.
- Bir çok akıllı aydınlatma ürünü evlere hırsızlığa karşı ilave güvenlik önlemleri de sunar. Harekete duyarlı lambalar ile karanlıkta ilerlemeye çalışan kişileri aydınlatmak, hırsızlar için yakalanma riskini artıran bir durumdur.
Evden uzaklaştığınızda evdeki ışıkları farklı zaman ve sürelerde yakıp söndüren ve evde birisi var etkisi veren akıllı aydınlatmalar evlerinize ilave bir güvenlik sunarlar.
Biz neler yapıyoruz?
Avonni aydınlatma firması olarak satışını yaptığımız bir akıllı aydınlatma anahtarını size tanıtmak istiyorum.
Şekilde görüldüğü şehir şebekesinden gelen 230~V enerjiyi kendi üzerinden bağlandığı aydınlatma ürününe (Avize, aplik, masa lambası ya da lambader) aktarmaktadır.
Ürün evinizde bulunan Wi-Fi ağına bağlanır. Ücretsiz olarak sunulan bir APP yardımı ile cihaz kolayca kumanda edilir.
Bu ürünü evinizde var olan ya da yeni satın alacağınız avize, masa lambası, aplik ya da lambaderlerinize bağlayabilirsiniz.
- Aplikasyonun kurulu olduğu tüm cep telefonu ya da tabletlerden ışıklarınızı açıp kapatabilirsiniz. Kaybolan uzaktan kumandalar artık hayatınızda olmayacaklar. Evde yaşayan herkes bu uygulamayı kullanarak evdeki tüm aydınlatma cihazlarına erişebilecektir.
- Cihaz başına 50 adet on/off zamanlayıcı kurmak mümkündür. Haftanın hangi gününde saat kaçta yanacağını ve saat kaçta söneceğini yine APP yardımı ile cihaza tanımlayabilirsiniz. Özellikle vitrin, tabela, dış cephe aydınlatmaları gibi her gün belirli bir zamanda açılıp kapatılması gereken ürünlerde kullanmak hayatınıza büyük bir konfor sunar. Hafta içi ya da hafta sonları için ayar yaparak gereksiz sarfiyatların önüne geçebilirsiniz.
Gün sonunda ofis ya da dükkanlarınızın aydınlatmalarını otomatik olarak kapatılmasını ve açık unutulan lambalar nedeniyle tüm gece yanan ve yüksek elektrik faturalar üreten aydınlatma unutkanlıklarına son verebilirsiniz.
- Ev korumasına yardımcı olan Evimi koru özelliği ile akşam saat 21:00 ile 02:00 saatler arasında ışıklarınızın otomatik olarak farklı zaman dilimlerinde ve farklı sürelerde yanıp sönmesini sağlayarak evde birisi var etkisi oluşturarak hırsızların evinizi hedef almasını engelleyebilirsiniz.
- Flash light özelliği ile armatürünüzün tanımlanan süre kadar yanıp sönmesini sağlayabilirsiniz. Örnek olarak 3 saniye yanan ve 3 saniye sönen dikkat çekici aydınlatmalar yapabilirsiniz.
- Karanlıkta uyumakta zorlanan küçükler için gecikmeli kapama özelliğini kullanabilirsiniz. Avizenize 20 dakika sonra sön emri verin ve siz gönül rahatlığı ile diğer odaya geçip yaşantınıza devam edin. 20 dakika içinde çocuğunuz uyur ve avizeniz 20 dk sonra otomatik olarak kapatılır. Avizelerinizin tüm gece açık kalmasının önüne geçin. Karanlıkta uyumak çocuklarınızın uyku kalitesini olumlu yönde etkileyecektir.
- Evinizde bulunan ürünleri APP içinde gruplama yapabilir ve cihazları tek tek kontrol edebildiğiniz gibi grup halinde de yönetebilirsiniz. Böylece tüm cihazları açmak ya da kapamak için tek tek uğraşmak zorunda kalmazsınız.
- Cihaz için herhangi bir merkezi kontrol ünitesi gerekmemektedir. Var olan Wi-Fi (kablosuz internet) ağınıza bir bilgisayar ya da cep telefonu gibi bağlanır. Aynı network içinde cep telefonu ya da tablet ile her bir aydınlatmanızı kumanda edebilirsiniz.
Eğer avizelerinizi evin dışında bir yerden örneğin yurt dışından ya da gittiğiniz tatil bölgesinden yönetmek ya da durumlarını öğrenmek isterseniz Wi-Fi modeminizde port yönlendirme yaparak aydınlatma cihazlarınıza dünyanın herhangi bir yerinden erişebilirsiniz.
- Yapılandırma esnasında bir güvenlik anahtarı tanımlayarak aydınlatma cihazlarınıza ilave bir güvenlik ekleyebilirsiniz.
Böylece evinize gelen ve wi-fi şifrenizi öğrenen komşu ya da arkadaşlar aydınlatma cihazınıza tanımladığınız güvenlik anahtarını bilmeden erişemezler. Gece siz uyurken lambalarınızı yakıp söndürerek tatsız şakalar yapan komşu çocuklarını bu güvenlik anahtarı ile engelleyebilirsiniz. Aydınlatma cihazlarınızın ve ev ya da ofisteki diğer cihazlarınızın güvenliği için Wi-Fi şifrenizi paylaşmamalısınız.
Neden akıllı aydınlatma ürünlerimizi kullanmalısınız?
- En başta sayabileceğimiz neden tasarruftur. Akıllı aydınlatma kullanarak elektrik faturanızdan tasarruf eder ayrıca doğayı korursunuz.
- Hayatınızı kolaylaştırır.
- Ev koruması ile evlerinize ekstra bir koruma kalkanı getirirsiniz. Hırsızlar ışıkları hareket eden evlere girerek risk almak yerine ışıkları hiç yanmayan diğer evleri tercih ederler.
- Eğlencelidir.
- Ekonomiktir. Merkezi bir cihaz olmadan tek tek ev ya da ofisinizdeki wi-fi ağına bağlanırlar. Çok ekonomik bir şekilde kolayca yönetilebilen bir aydınlatma otomasyonu kurabilirsiniz.
- Yeni bir avize ya da masa lambası almanız gerekmez. Bu cihaz var olan aydınlatma ürünlerinizi akıllı yapmak için yeterlidir.