İç mekanlarda aydınlatma düzeyi (lux seviyesi), kullanım amacına, mekanın büyüklüğüne, işlevine ve diğer faktörlere bağlı olarak değişebilir. Genel aydınlatma seviyeleri için tipik değerleri sizin için listeledik. Ancak, mekanın gereksinimleri, aktiviteleri ve kişisel tercihler farklılık gösterebilir. Ayrıca, yaş, işlevsellik, görsel konfor ve enerji verimliliği gibi faktörler de dikkate alınmalıdır.
Aydınlatmada “lux” ve “lumen” terimleri, ışığın yoğunluğunu ve dağılımını ölçmek için kullanılan iki farklı ölçü birimidir.
Lumen (lm)
Lumen, ışığın kaynaktan çıktığında ne kadar ışık enerjisi ürettiğini ölçen bir birimdir. Lumen, görünür ışığın toplam parlaklığını ifade eder. Bir ışık kaynağı ne kadar çok lumen üretirse, ışık o kadar parlak olarak kabul edilir. Yani, lumen, görünür ışığın kaynaktan çıktığı andaki toplam ışık miktarını belirtir. Bir ışık kaynağının lumen değeri, ürün kutusu üzerinde yazılıdır.
Lux (lx)
Lux, lumen biriminin metrekareye bölünmesiyle elde edilen bir ölçü birimidir. Lux, belirli bir alanın ışık yoğunluğunu ölçer. Işık kaynağından çıkan lümen miktarı, bu ışığın düştüğü alanın mesafesine bağlı olarak lux değerine dönüşür. Yani, lux, ışığın bir yüzey üzerindeki yoğunluğunu gösterir. Bir yüzeydeki lux değeri, o yüzeye düşen ışığın aydınlatma seviyesini ifade eder.
Bir yüzeyin lux değeri bir lux metre ile kolayca ölçülebilir. Cep telefonları için lux metre uygulamalarını (yaklaşık değerler) elde etmek için kullanabilirsiniz.
Işık kaynağından çıkan lumen miktarı sabitken, lux değeri, ışığın düştüğü alanın ışık kaynağından uzaklığına bağlı olarak değişir. Örneğin, aynı lamba farklı mesafelerde farklı lux değerleri üretebilir. Yakın bir yüzeyde ışık yoğunluğu daha yüksek olurken, uzaktaki bir yüzeyde ışık yoğunluğu daha düşük olacaktır.
Bu nedenle, aydınlatma tasarımında, belirli bir alanın uygun aydınlatma seviyesini sağlamak için lux değerleri kullanılır. İhtiyaca göre belirli bir alanın ne kadar lux ile aydınlatılması gerektiği hesaplanarak, uygun aydınlatma armatürleri ve konumlandırma seçenekleri seçilir. Bu sayede, farklı aydınlatma gereksinimleri karşılanabilir ve işlevsel, güvenli ve rahat bir aydınlatma ortamı sağlanabilir.
İç Mekanlarda Kullanılabilecek Ortalama Lux Değerleri Aşağıdaki Gibi Listelenebilir
Evler :
Oturma Odası: 100-250 lux (genel aydınlatma), 300-500 lux (okuma veya çalışma alanları) Yatak Odası: 100-200 lux (genel aydınlatma), 200-400 lux (makyaj masası)
Mutfak: 300-750 lux (genel aydınlatma), 750-1000 lux (Tezgah üzeri) Yemek Alanı: 200-400 lux
Ofis ve İşyerleri:
Genel Ofis Alanları: 300-500 lux Konferans Odaları: 300-500 lux Çalışma Masaları: 500-750 lux Toplantı Odaları: 300-750 lux
Restoran ve Kafeler:
Fast-Food Restoranlar: 150-300 Lux Fine-Dining Restoranlar : 50-150 Lux
Restoran mutfakları : 300-750 lux (genel aydınlatma), 750-1000 lux (Tezgah üzeri)
Eğitim Alanları:
Sınıflar: 300-500 lux
Kütüphaneler: 300-750 lux
Perakende Alanları:
Mağaza Genel Alanları: 300-750 lux Vitrinler: 750-1500 lux
Hastaneler ve Sağlık Kuruluşları:
Hasta Odaları: 300-500 lux
Ameliyathaneler: 750-1000 lux
Endüstriyel Alanlar:
Üretim Alanları: 200-500 lux Depolar: 100-300 lux
