Ev aydınlatmaları dekorasyon çalışmaları içinde önemli bir yere sahiptir. Yetersiz ya da yanlış aydınlatılmış bir ortam, en güzel evlerin bile kötü gözükmesine neden olabilir. Evinizin kusursuz gözükmesi için okuduğunuz bu rehberdeki önerileri kullanarak evlerinizin gerçekten parlamasını sağlayabilirsiniz.
Amaçları bakımından 3 ana aydınlatma türü vardır. Yaşanır alanlarda doğru aydınlatma için bu üç türden ikisi ve hatta mümkünse üçü birlikte kullanıldığında muhteşem sonuçlar elde edilebilmektedir.
Amaçlarına Göre Aydınlatma Türleri
1. Ortam Aydınlatması
Ortam aydınlatması, odanın ışığını sağlayan ve güvenli bir biçimde hareket etmenize imkan veren aydınlatmalardır.En iyi bilinen ve en çok kullanılan aydınlatma türü ortam aydınlatmasıdır. İşlevi, odada yeterli aydınlatmayı sağlamaktır. Odanızın ortasında duran avizeler, duvarlarda yer alan aplikler ya da tavanda bulunan gömme spotlar gibi aydınlatmalardır.
2. Görev Aydınlatması
Adından da anlaşılacağı gibi, belirli bir işlevi tamamlamanıza yardımcı olmak için kullanılan aydınlatmalardır. Çalışma masası lambaları, okuma aplikleri, makyaj aydınlatmaları ya da mutfak tezgahları üzerinde yer alan aydınlatmalardır.
3. Vurgu Aydınlatması
Bu açık farkla en yaratıcı ve ilginç aydınlatma kategorisidir, vurgulu aydınlatma, farklı bir ambiyans yaratmak veya evinizde dikkat çekmek istediğiniz nesneleri vurgulamak için kullanılır. Tablo aplik modelleri, dokulu duvarlarınızı öne çıkaran yönlendirilmiş spotlar ya da tavan derinliğini vurgulayan gizli şerit led aydınlatmalardır.Son dönemde popüler olan mobilyaların, TV'lerin ya da aynaların arkasında duvarı aydınlatan ve nesneyi öne çıkaran zemin aydınlatmaları (back light) vurgu aydınlatmalarının örnek uygulamalarındandır.
Ürün tiplerine bağlı olarak evlerdeki aydınlatmalar 5 ana sınıfta incelenir.
Ürün Tiplerine Göre Aydınlatma Türleri
1. Sarkıt lambalar
Sarkıt lambalar, tavandan bir kablo ya da zincir ile sarkan aydınlatmalardır. Genel olarak avizeler bu gruba girerler ancak avize olmayan çok sayıda mini sarkıt lambalar da bu grupta yer alırlar.Evinizin tavanı çok alçak değilse odalarınızdaki hacmin boş görünmesi rahatsız edici olabilir. Bu boşluğu göz alıcı avizeler ile doldurabilirsiniz.
2. Yüzey Aydınlatmaları
Tavan ya da duvar yüzeyine montaj edilmiş aydınlatmalardır. Alçak tavanlı evlerde kullanılması tavsiye edilen aydınlatma ürünleridir. Sarkıt olmayan avize görünümlü, lüks duygusunu öne çıkaran çok sayıda model bulunmaktadır.
3. Gömme Aydınlatmalar
Gömme aydınlatmalar, genellikle tavan boşluğunda gizlendiğinden, ışık kaynağını doğrudan göremezsiniz.Gömme duvar spotları da modern evlerde sıkça kullanılmaya başlanmıştır. Türkiye'de evlerin salonlarında tavanların duvarlara yakın bölümlerinde görmeye alışkın olduğumuz gömme spotlar destekleyici ışık olarak ihtiyaç duyulan her noktada kullanılabilir.
Görsel kaynak: https://tr.pinterest.com/pin/677088125197428690/
Ray Spot Aydınlatmalar
Ray spot aydınlatmaları perakende hizmet veren hemen her mağazada görebileceğimiz ürünlerdir.Işık kaynağı bir hat boyunca değiştirilebilmekte ve ayrıca vurgulanması istenen noktaya göre ışık açısı ayarlanabilmektedir. Modern stüdyo daireler ya da loft evlerde bu ürünler kullanılmaktadır.
Taşınabilir lambalar
Tüm lambader ve masa lambaları bu gruba girerler. Genellikle kablolarıyla bir elektrik prizine takılarak kullanılırlar, ancak pille çalışan taşınabilir masa lambaları giderek daha popüler hale geliyor. Lambader modelleri salonlarda köşe lambaları olarak kullanılmakta, masa lambaları ise çalışma ve yemek masalarında ve yatak başı komodin üstlerinde kullanılmaktadır.
Aydınlatma türleri ve aydınlatma armatür çeşitleri hakkında bilgi sahibi oldunuz. Biraz da ışığı tanımaya ne dersiniz?
Bir aydınlatma armatürünün verdiği ışık aşağıdaki kavramlar ile açıklanır. Kavramlar özet olarak açıklanmıştır, her bir kavram için yazılmış genişletilmiş makalelere ilgili bağlantılardan ulaşabilirsiniz.
• LÜMEN (IŞIK AKISI):
Lümen yani Işık akısı, ışık kaynağından çıkan toplam görünür ışık miktarıdır. Ampulün verdiği ışığın miktarı olarak tarif edilebilir. Değer ne kadar yüksek ise ampul o kadar çok ışık verir.Lümen hakkında daha fazla bilgi almak için "Lümen ışık akısı nedir" makalemizi okuyabilirsiniz.
• LÜX (AYDINLANMA DÜZEYİ)
Lüx yani aydınlatma düzeyi, ışık kaynağından gelen ışığın aydınlatmak istediğimiz yerde oluşturduğu aydınlanma düzeyidir.Işık kaynağından uzaklaştıkça aydınlanma düzeyi azalır. Asıl elde ettiğimiz aydınlanma lux değeridir. Evinizdeki odalar için tavsiye edilen lux değerleri tabloları bulunmaktadır.Lux değeri hakkında daha fazla bilgi almak için "Lux aydınlanma düzeyi" makalemizi okuyabilirsiniz.
• RENK SICAKLIĞI
Işık kaynağının verdiği ışık renk sıcaklığıdır. Renk sıcaklığı kırmızı, yeşil ya da mavi gibi renkler ile karıştırılmamalıdır. Piyasada bulunan ampullerin renk sıcaklıkları 2700K (sarıya yakın bir ışık tonu) ile 6500K (Soğuk beyaz renk) arasında bulunmaktadır. Renk sıcaklığının ölçü birimi Kelvin'dir.Renk sıcaklığı hakkında daha fazla bilgi almak için "Kelvin renk sıcaklığı nedir" makalemizi okuyabilirsiniz.
• RENKSEL GERİVERİM (CRI)
Renksel geri verim, bir ışık kaynağının, aydınlattığı cismin renklerini ne kadar aslına sadık oluşturduğunun ölçüsü olarak tanımlanabilir.Renksel geriverim indeksi hakkında daha fazla bilgi almak için "CRI nedir?" makalemizi okuyabilirsiniz.
KORİDOR & ANTRE AYDINLATMASI NASIL OLMALIDIR?
Antre ve koridorlar, misafirlerinizin karşılaştığı ilk yerlerdir, bu nedenle bu alanların hem pratik hem de göz alıcı olduğundan emin olmalısınız. İşte size bu konuda bir kaç öneri:
Tavan yüksekliği müsait ve ana giriş kapınız da çarpmıyor ise evin girişinde misafirlerinizi göz alıcı bir avizenin parıltısı ile karşılayın.Düşük tavan yüksekliğine sahip bir giriş için tavana yapışan avize görünümlü armatürler kullanın.Girişinizde bir ayna ve dresuar takımı varsa dresuar üzerinde bir masa lambası kullanın. Aynadan yansıyan ışıklar ile girişin olduğundan daha büyük gözükmesini sağlayın.Avizeden gelen ışığı yansıtacak şekilde yerleştirilmiş bir ayna harikalar yaratabilir.Girişiniz küçükse aplikler ile aydınlatma yaparak mekanı daha büyük gösterebilirsiniz.
OTURMA ODASI VE SALON AYDINLATMASI NASIL OLMALIDIR?
Oturma odaları, muhtemelen evlerde en çok kullanılan odalardır. Ev yaşamınızın büyük bir kısmı (uyanık kaldığınız sürelerde) oturma odasında gerçekleşmektedir. Oturma odalarındaki ışık ihtiyacı, yapılan aktiviteye göre değişkendir ve aydınlatmalarınızın da değişen ihtiyaçlarınıza uyum sağlaması beklenir. Misafirleriniz varken, film izlerken, dinlenirken, kitap okurken ya da romantik bir ortam varken ışık ihtiyacı değişiklik gösterir.
Öncelikle odanın boyutu ve görünüşü gibi fiziksel yönlerini göz önünde bulundurun. Kuzeye bakan bir oda oldukça karanlık görünebilirken, güneye bakan bir oda muhtemelen kış aylarında bile daha parlak olacaktır. Doğuya bakan odalar sabah güneşini alırken, batıya bakan odalar akşama doğru daha aydınlıktır. Aydınlatma ihtiyaçlarınızı en uygun şekilde çözmek, rahat ve sıcak bir atmosfer yaratmak için tavan ve duvar aydınlatmasının bir kombinasyonunu ve dengeli bir masa lambası ve lambader karışımı kullanın.Oturma odasında tavandaki avize belki de oda dekorasyonunun en göz alıcı parçasıdır. Çoğu zaman diğer aydınlatmalar kullanıldığında avizenin ışıklarına ihtiyaç bile olmayabilir ama avizenin olmadığı bir oturma odası rahatsız edici bir şekilde boş gözükecektir. Avizenizin ışıklarını Dim edebilmeniz, avizenizin farklı ışık ihtiyaçlarına uyum sağlamasına imkan verir. Dim uyumlu ampuller kullanmayı tercih edebilirsiniz.
TV arkasına bir back light ekleyebilirsiniz. Odanızın derin görünmesine yardımcı olur.Tavandaki avizelerinizin ışıklarının TV ekranında parlama yapmadığından emin olun. Aksi halde TV izlemek için diğer aydınlatmalarınızın nasıl olacağını tasarlayın.Oturma odasında tavan ve duvar birleşiminde gizli led ışıklar kullanıyorsanız bunları kısıp açabileceğiniz bir dim sistemi ile kullanmak büyük bir konfor getirir.LED aydınlatmalarda ışık renk sıcaklığı olarak 6500K kullanmayın!.4000K renk sıcaklığı oturma odaları için uygundur. Odada şekerleme yapmayı seviyorsanız 3000K renk sıcaklığı kullanabilirsiniz. Ancak en güzel çözüm 2700K-6500K arası her renk sıcaklığını verebilen Tune-White ledler kullanın. Hatta bu ledleri uyku zamanınıza bir saat kala 2700K renk değerine otomatik geçmelerini sağlayın. Böylece daha kaliteli bir uyku elde edebilirsiniz.Bu konu hakkında daha fazla bilgi almak için "Uyku kalitenizi artırmak için ipuçları" makalemize göz atın.LED dimlemek ve Tune-White led kontrolü için gerekli bilgileri akıllı aydınlatmalar kataloğumuzda bulabilirsiniz.İyi aydınlatılmış bir oda tek bir aydınlatma elemanına odaklanmaz. Bunun yerine, bir odayı farklı yüksekliklerde birden çok kaynaktan aydınlatmak ve karanlık köşeleri ortadan kaldırarak daha davetkar bir atmosfer yaratmak mümkündür. Ayakta durduğunuzda göz seviyenizin üzerinde aydınlatmalar olduğu gibi oturduğunuzda göz hizanızda bulunacak aydınlatmalarla bu etkiyi kolayca yaratabilirsiniz. Göz hizanızda yer alacak aydınlatmalar için en güzel çözüm masa lambaları ya da çalışma masası lambalarıdır.
YEMEK MASASI AYDINLATMASI NASIL OLMALIDIR?
Yemek masaları, tüm aile bireylerinin bir araya gelişine ve mutluluğunuza şahitlik ederler. Yemek masaları evde aile bireylerinin iletişimini artıran en önemli mekandır. Misafirlerinizi ağırlarken, yemeklerinizin ve ortamın iyi göründüğünden emin olmak için yemek masası aydınlatmalarını dikkatlice seçmelisiniz.
Yemek masası üzerinde kullanacağınız avize genel ortam aydınlatması yapan avizeniz ile uyumlu olmalıdır.Yemek masanız yuvarlak değilse avizeyi yuvarlak formda seçmeyin. Masanıza uygun dikdörtgen ya da elips bir form tercih edebilirsiniz. Yemek masası avizenizin ölçüsü masanızın ölçüsünün %50'si kadar olmalıdır.Yemek masanız yuvarlak ise yuvarlak bir avize tercih edin.Avizenizi ortamdaki diğer avizelere göre daha fazla sarkıtın. Masanın üzerinde 75-90 cm yukarıda olması yeterli olacaktır. Masanızın üzerine sarkmış bir avize yemek masanızı daha ihtişamlı gösterir.Dimmer ile birlikte kullanılabilen bir avize tercih edin. Yemek masasında farklı ışık etkileri oluşturun. Masa oyunları, yapboz gibi etkinlikler için değişen ışık ihtiyaçlarınıza en uygun çözümleri elde edin.
YATAK ODASI AYDINLATMASI NASIL OLMALIDIR?
Bir yatak odasında en temel aydınlatma gereksinimi aydınlatmanın dinlendirici olabilmesidir.
Yatak odasında kullandığınız avizenin ampullerinden çıkan ışıklar direkt göze ulaşmamalıdır.Cam ya da kumaş şapkalar kullanabilirsiniz. Yatak odası avizelerinizin dim edilebilmesi hem uyku kaliteniz hem de konfor açısında çok önemlidir. Dim edilebilir avizeler kullanın.Işık rengi olarak 2700K tercih edilmelidir. Beyaz ışıkları kesinlikle ortam aydınlatmasında kullanmayın.Ortama eğlence katmak için renkli ampuller kullanmayı düşünebilirsiniz.Yatak başlarında kullanılan aydınlatmalar çok güçlü olmamalıdır. Mümkünse yönü ve pozisyonu ayarlanabilen aplikleri tercih edin. Yatakta okumayı seviyorsanız spiralli okuma aplikleri kullanın.Gardıroplarınız için dolap içi aydınlatmalar kullanın.Avizenizin ışıklarını duvar anahtarına ilave olarak yatak başından kontrol etmek size konfor sağlar. Yatağa yattığınızda ışıkları söndürebilir ya da kalkarken ışıkları açabilirsiniz.Yatağınızın gösterişli başlığının arkasına bir back light eklemek odanızın ambiyansını değiştirir.Back light kullanımlarında mavi ışıktan kaçının.Gece su içmek ya da tuvalet için kalktığınızda ayaklarınızı yataktan yere uzattığınızda otomatik yanan yer lambaları kullanın. Hem uykunuzu kaçırmaz hem de kazasız bir biçim de istediğiniz yere ulaşmanızı sağlar.Yatak odasına makyaj yapıyorsanız makyaj masasında ayrı bir aydınlatma kullanın. Renk sıcaklığı 6500K tercih edin.
ÇOCUK ODASI AYDINLATMASI NASIL OLMALIDIR?
Küçük çocukların yatak odalarındaki aydınlatma ürünlerini seçmek söz konusu olduğunda güvenlik çok önemlidir.
Aydınlatma ürünündeki lambaya dokunulmamasına ve özellikle ampullerin ulaşılamayacak bir yerde olmasına dikkat edin. Ampuller kullanım sırasında çok ısınabilir ve dokunulduğunda ciddi cilt yanıklarına neden olabilir.Çocuk odalarında lambader kullanmayın. Küçük çocukların tutup çekebilecekleri aydınlatmalardan uzak durun.Dim edilebilir ve kısıldığında uyku getiren lambalar kullanın.Çocukların beğenisine uygun oyuncak formunda aydınlatmaları tercih edin.Çocuklar büyüdüğünde çalışma masası lambalarına ihtiyaç duyarlar.Taşınabilir masa lambalarımıza göz atın. Kablosuzdurlar. Hem masa da hem yatak başında kullanılabilir ve dim edilebilirler.
MUTFAK AYDINLATMASI NASIL OLMALIDIR?
Mutfak evin kalbidir, yemek pişirmek, dinlenmek veya sosyalleşmek için evinizin harika bir bölümüdür ve bu bölümün aydınlatmasını doğru yapmak çok önemlidir.Mutfak tasarımı yapılırken ortam aydınlatması, görev aydınlatması ve hatta vurgulu aydınlatma unsurları en başta projeye dahil edilmelidir.Mutfağınızın merkezinde yer alan ve ortam aydınlatmasını sağlayacak sarkıt ya da avizenizi seçerken şunlara dikkat edin;
Çok noktadan ışık veren ürünleri seçin.Tek bir noktadan ışık veren ürünlerin çok daha keskin gölgeler oluşturacağının farkında olun.Mutfak evde en çok ışık ihtiyacı olan bölümdür.Avizenizi ya çok ampullü seçin ya da ampullerinizi lümen değeri yüksek olanlardan seçin.Mutfaklarda renk sıcaklığı olarak beyaz ışıkları tercih edinTezgahlarınızı aydınlatacak bir tezgah üstü lamba kullanmanız, mutfak kazalarının önlenmesi açısından çok önemlidir. Tezgahta çalışırken ışık arkanızdan gelecektir ve önünüzde gölge oluşacaktır. Tezgah üstü lambalar bu gölgenin yok edilmesi için önemlidir.Aspiratör ya da ocak üstü aydınlatmalarınız varsa bunları kullanın.
BANYO AYDINLATMASI NASIL OLMALIDIR?
Granit ya da fayans kaplı duvarlar ve aynaların bulunduğu banyolar aydınlatmanın en etkin ve kolay olduğu ev bölümüdür.
Banyoda kullanılacak olan aydınlatma ürünlerinde IP derecelendirmesine dikkat edin. IP derecesi, kullandığınız aydınlatma ürünün katı cisimlere ve suya karşı direncini gösterir.Islak zeminlerde ev sakinlerinin kolaylıkla dokunabileceği aydınlatmalar olmamalıdır.Işık seviyesi yüksek aydınlatma ürünlerini tercih edinAyna üzeri ya da yan taraflarında aplikler kullanın. Ayna üzerine tek bir noktadan aydınlatan aplik kullanmayın. Tercihen her iki tarafta kullanın.Renk sıcaklığı olarak 4000K-6500K arasında bir renk tercih edin.
MERDİVEN AYDINLATMASI NASIL OLMALIDIR?
Eğer iki katlı bir evde oturuyorsanız merdivenlerin aydınlatılması hem görsel hem de güvenlik sağlar.
Merdivenler büyükse ve tavandan bir avize asacaksanız avizenizin hem alttan hem de üstten görüleceğini unutmayın. Çoğu avize sadece alttan görüleceği düşünülerek tasarlanmıştır. Merdiven boşluğu avizeleri hem üstten hem de alttan bakıldığında göz alıcı olmalıdır.Merdiven basamaklarını aydınlatmak evinize zarafet katar. Siz merdivenlerden çıkıp indikçe sadece sizin bulunduğunuz basamağı ve ona yakın basamakları aydınlatan, diğer basamakları karartan akıllı merdiven aydınlatmaları kullanabilirsiniz.Akıllı merdiven aydınlatmaları için Avonni satış noktalarına başvurabilirsiniz.Merdiven basamaklarını aydınlatmak için gömme mini duvar spotları kullanabilirsiniz.
GENEL EV AYDINLATMA ÖNERİLERİ
Elektrik sarfiyatını azaltmak için enerji verimli ampuller kullanın.Hem enerji tasarrufu sağlamak hem de ihtiyaca uygun aydınlatmalar kullanmak için Dimmer kullanın. Dim edilebilir ampulleri tercih edin.Biliyoruz LED şeritleri dimlemek çok bilinmeyen bir alan. Avonni, Onniva markalı LED dimmer cihazları sunmaktadır. LED dimmer cihazlarımızı inceleyin.Evde kullanmadığınız bölümlerin ışıklarını kapatın.Renk sıcaklıklarını amacına uygun kullanın. Evden çalışıyorsanız çalışma ortamınızın aydınlatmasını düzenleyin.Bunun için "Evde verimli çalışmak için doğru aydınlatma nasıl olmalı?" makalemize göz atın.Sağlıklı bir aydınlatma için güneş ışığından mutlaka istifade edin. Gün içinde en az 2 saat güneş ışığı ile aydınlanın.Uyku öncesi hazırlık için aydınlatmalarınızı programlayabilirsiniz.Bunun için akıllı aydınlatmalar kataloğumuza göz atın.Yatak odasında karanlıkta uyumak için gerekli hazırlıkları yapın.Çocuklarınızın tüm gece aydınlık bir ortamda uyumlarının önüne geçin. Unutmayın karanlıkta uyumak sağlıklıdır.
